Büyüklerimiz geçmişe bir özlem duyar, hüzün çöker onlara yeni nesil bayramlarda. Eskiden bayramlar daha bir güzeldi, daha da anlamlıydı derler. Doğrudur, geçmiş ile kıyasladığımızda şimdiki bayramlarda eskisi kadar tat alamıyoruz.
Tabi bunda çeşitli nedenler etken. En önemlisi ise gelişen çağda toplum yapısının da güncellenmesi ve bizlerin de bu gelişmelere ayak uydurması. Uyum sağladık ama biraz farklı uyum sağladık sanki.
Önceleri bayram tatillerinde aile büyüklerinin yanına gidilirdi mesela. Şu an tatil beldelerine gidiliyor. Bu değişen şartlardan en önemlisi diyebilirim. Büyüklerimizde alışık olduğu kalabalık ortamı göremeyince, haliyle serzeniş başlıyor.
Ama mevzubahis nokta burası değil. Gözlemlediğim birkaç noktaya temas etmek istiyorum.
Bayramlar küslerin barıştığı günlerken, günümüzde o küslüğü devam ettirme modası ile beraber gelen misafir bu günde de eve alınmamaya başlandı.
Aman kapıları açık bırakın gelsinler diyen toplumdan, kapıları kilitleyip gidelim çabucak, kimse gelmesin, uğraşamayız ya da ev kirlenir diyen millete döndük.
Ramazan ayında amaç aç olan insanların halini anlayıp, onların karnını da doyurmak iken ve bunları gizli yapmak esas iken, artık iftar sofraları açık açık paylaşmaya ve görkemli sofraları yarıştırmaya başladık.
Kurban kesmenin amacı vacip olanı yerine getirip, kesilen kurbanın çoğunu ihtiyacı olanlara dağıtmak iken, artık kesilen kurbanlar vacibi yerine getirmek için birkaç aileye verilip geriye kalan etler dolaba konulmaya başlandı.
Kurban kesmeyeceğiz deyip ilk gün etleri toplayan, ikinci gün kesilen kurbanın etini kendilerine saklayan insanlar haline geldik.
Geçen bayram onlar bize et vermedi, bizde vermeyelim diyen, kaç kişiye ne kadar vermişse hesabını yapıp gelen misafire anlatan, dağıtmadan önce tabaktaki etlerin fotoğrafını çekip sosyal medyada paylaşan, maddi durumu olmadığı için kesemeyen insanların yanında kaç tane kestiğini ve ne kadar harcadığını onların gözüne sokan insanlar haline geldik.
Hatta gelen etleri beğenmez olduk ve yeri geldi gönderene iade ettik.
Bu örnekler benim şahit olduklarım, daha değişen nice bayram adetlerimiz var. Farklılıkları görmeye çalışsak belki çok da benzerlik bulamayız eski ile.
Değişen toplum yapısına ayak uydurduk ama biraz aşırıya kaçtık. Ne yapacağımızı bilemez duruma gelerek her şeyi göz önünde yaşamaya başladık. Değişim iyidir, bizler de dahil olalım derken dozunu kaçırdık ve sonunda da değerlerimizi yitirdik. Yanlış algıladığımız gelişmeyi kuşaklara da yanlış aktardık. Bundan dolayıdır büyüklerimizin serzenişi. Bundan dolayıdır eskilerin tadı kalmadı diye söylenişimiz.
Tat alabileceğimiz güzel bayramlar görebilmek umuduyla…